2005erako iragarpen teknologikoak

Iragan asteko bilanaren ostean, urte berriak zer ekarriko digun iragartzea egokitu zaigu oraingoan. Teknologia berrien arloan eta Interneten garatuko diren joerak aipatuko ditugu, interesgarrienak nabarmenduz. Abenduaren 28an irratia.com irrati saioan prospektiban aditua den Eneko Astigarragari eginiko elkarrizketan aipatutako batzuk ekarriko ditugu mahai gainera: software soziala, eredu partehartzaileak, informazio moldagarria, haririk gabeko konexioak, gailu berriak…

Bitakorak, noski, aipatu beharko ditugu lehendabizi. Gaztelaniazko eta frantsesezko blogosferetan bitakora indibidual batzuk hain arrakastatsuak bilakatuko dira ezen etekin ekonomikoa emango diete euren egileei, baina euskarazkoa hain txikia izanik ez dugu lortuko minid.net modukorik gurean.

Bitakoren eredu automatizatu eta partehartzailearen gainean eraikiko diren beste forma batzuk ere izango dira arrakastatsuak 2005ean. Bitakoren inguruko zerbitzu komertzialak sortuko dira ere, baina batez ere Wiki eredua izango da arrakastatsua urte honetan, gero eta gehiago aipatzen baita, saretik kanpo ere. Informazioa eskuratzeko gero eta gehiago erabiliko da Wikipedia eta Wikinews sortu berriak arrakasta izango du, baina eredua bera nabarmenduko da, informazioa ekarpenen bidez osatzeko balio duen neurrian.

Software soziala esan dakioke, orohar, blogak, feed-ak, wikiak eta eredu partehartzaile automatizatuak bultzatzen dituzten teknologiei eta aurten goranzko joerari eutsiko dio, dudarik gabe. Zerbitzu hauetako asko informazioa moldagarri egiten duen XML-an oinarrituta daudenez, baliabideen nahasketa ikusiko dugu aurten: bitakora askotan inoren titularrak, haren sare sozialaren datu batzuk ikusteko modua, del.icio.us edo bloglines-etik hartutako lotura eta titularrak… Dena integratu daiteke, dagoeneko informazioa ez baitago aurkezpen jakin batean kaiolatuta.

Googlek jarraituko du bere baliabideak era egokian gehitzen, Google Answers, Google Scholar eta Google News arrakastatsuen bidean. Tokian tokiko informazioa du hurrengo jomuga, baina lana erraztuko dio informazioa gero eta moldagarriagoa izateak. Orohar, bilatzaile bertikalek izango dute arrakasta, gai jakin baten gaineko jakintza biltzen saiatuko direnak, baina Googleren aurrean zaila izango dute nabarmentzea.

IP bidezko telefonia aurten garatuko dela diote batzuek, baina aurreko urteotan errepikatu den iragarpena da eta oraino ez du masa fenomenoa bilakatzeko indarrik bildu. Bestalde, Wi-Fi eta Bluetooth teknologiak daude, euren garapenerako oztopoak pairatzen. 2004. urtea haririk gabeko komunikazioena izango zela zioten batzuek, baina wireless teknologia ez da duela bi urte pentsatzekoa zen bezain azkar hedatu. Haririk gabe doan sareratzea ahalbidetzen duten komunitate libreak eta udalak alde batetik, doan hitz egiteko aukera ematen digun Skype bezalako programak bestetik, Wi-Fi konexioa eta IP gaineko ahotsa biltzen baditugu, telekomunikazio enpresenak egin du. Horregatik, euren esku dagoen neurrian bere garapena oztopatzen ari dira.

Offshoring fenomenoak jarraituko du teknologia berrien arloko lanpostuak Asiara eramaten. Dagoeneko hemen ondo ordainduta zeuden goi mailako lanpostuak Indiara, Txinara eta beste herrialde batzuetara eramaten ari dira enpresa handi eta ertainak, oraintsu arte lan esku ez kualifikatuari zegokion joera. Microsoft eta beste batzuk ari dira enpresaren atal osoak hara eramaten, dagoeneko ez da errusiar freelance programatzaile batzuen kontua, joera orokorra baino.

P2P edo truke libreko sareek hortxe jarraituko dute, geldiezin ugaritzen. Diskogintzaren eta zinemagintzaren industriek desesperatuta ikusiko dute euren lege ekimenak alferrekoak direla, zentsura modu berriak agertu arren, protokoloak gero eta deszentralizatuagoak eta zentsuragaitzak direlako, bittorrent ordezkatu nahi duen eXeem kasu. Negozio eredua egokitu beharko dute.

Aparailuetan, hardwarean ere izango dira aldaketak. Azken urteotan etengabe hazten ikusi dugun ordenagailuen abiaduraren hazkundea motelduko da, baina garapena erabilgarritasunera bideratuko da, makinak gero eta eramangarriagoak, txikiagoak eta moldagarriagoak izango dira, informazioa ere moldagarriagoa den bezala. Konexio inalambrikoak eta sinkronizazioa izango dugu gadget guztien artean: musika aparailuak, giltzero-ordenagailuak, PDAk, sukaldeko tresnak, telebista… AEBetan arrakasta izan duen TiVo ordenagailu-bideo grabagailuaren eredua helduko zaigu, lur gaineko telebista digitala heltzearekin batera.

Red Herring argitalpen berezituak urtero egiten dituen iragarpenen artean pertsonen identifikazio teknologia digitalen garapena aipatzen du, datu pertsonalen datu baseak eta haien erabilera ilunak egoteko arriskua emendatuko dira eta, pribatutasuna babesteko legeak gorabehera, honek ez du etorkizun onik izango 2005ean.

Berriro puntucom burbuilaren itzulera iragartzen dute guru askok, oraingoan ekonomia tradizionalren arauen arabera haziko dena, batere birtuala izango ez dena eta etekin ekonomikoan oinarrituko dena. Publizitatean baino, zerbitzu teknologikoetan mugituko da dirua, XML teknologien aplikazioak eta enpresentzako zerbitzuak sortuz. Pelotazorik ez da egongo momentuz, negozioen hazkunde orekatu eta lasaia baino.

Webguneen diseinuan CSS estiloen erabilerak nagusitzen jarraituko du, bitakoren eta XML objetuen teknologiari itxura emateko bidea baita. Webgune xaloak, nabigagarriak eta intuitiboak hobetsiko dira ikusgarriak eta nabigagaitzak baztertuz.

Birusen hedapenak jarraituko du, seguruenik, posta bidezkoak zein nabigazioaren edo truke sareen bidezkoak. Hala ere, 2004ko hasieran izandako oldarraren ostean, birusdun mezuen kopuruan beherakada nabarmendu da azken aldion. Spamak ere berdin jarraituko du, nazioarteko arazoa izaki, tokian tokiko legeei trufa eginez. Babes neurririk hartzen ez duten internauten eskuetan egongo da postaren bidezko birusek eta spamak hedatzeari uztea. Bitartean, arazo horien ondorioz, posta elektronikoak hainbat kontutarako baliabide nagusia izateari utziko dio eta bestelako batzuk erabiliko dira, RSS jarioak kasu.

Software libreak aurrera egiten jarraituko du aurten, Firefoxen arrakastak bultzatuta, gero eta jende gehiagok ezagutuko du kontzeptua eta ia edozein gauza egiteko dauden programa libreak onenak direla. Gasteizko Legebiltzarrak software librearen alde hartutako erabakiari muzin eginez Eusko Jaurlaritzak bere webgunea jabedun softwarearekin egitea edo Microsoft-en hainbat lizentzia ordaintzea atzera pauso tamalgarriak dira autodeterminazio teknologikoaren bidean.

Iruzkinak eta galderak
www.sarean.com